زیره گیاهی است دوساله علفی ، به ارتفاع 60 سانتی متر با ساقههای تو خالی ، شیار دار که از قاعده، دارای انشعاباتی است .
برگهای این گیاه دارای بریدگی های زیادی است ؛ به طوری که به صورت نخ مانند در آمده و به رنگ سبز روشن میباشد. زیره به دو نوع سبز و سیاه تقسیم میشود.
قسمت مورد استفاده دارویی زیره سیاه، میوه آن است که در تیر ماه سال دوم با قطع کامل گیاه صورت میگیرد و میگذارند تا برسد. در واقع بذری که در بهار کاشته میشود پس از 15 تا 20 روز جوانه میزند و به رشد خود ادامه میدهد و در تابستان سال بعد رشد گیاه کامل میشود و به دانه مینشیند.
زیره ، دانه ای معطر و ضد نفخ است که در آشپزی و پزشکی کاربرد فراوانی دارد که در دو نوع زیره سبز و زیره سیاه میباشد.
گلها زیره ، کوچک ، سفید یا صورتی و مجتمع به صورت چتر مرکب است . زیره سیاه اغلب به طور وحشی در نواحی مرتفع و مرطوب میروید زیرا در طول رویش به آب فراوان نیاز دارد.
زیره در اغلب کشورهای جهان کاشته میشود و در حال حاضر ، بازار عمده صادرات زیره سیاه در دست هلند است. مقداری از زیره تولید شده در ایران نیز صادر میشود . زیره در کرمان ، نهاوند، دامنه های البرز و کندوان به طور خود رو میروید.
خواص درمانی
تاثیر بر روی دستگاه قلبی –عروقی:
- دمنوش زیره سیاه ضد کم خونی است.
تاثیر بر روی دستگاه عصبی :
- دمنوش زیره سیاه ضد تشنج است.
تاثیر بر روی دستگاه ادراری تناسلی:
- قاعده آور است.
- ادرار آور است.
- دمنوش زیره سیاه در کاهش دردهای ناشی قاعدگی موثر است.
- تنظیم کننده دوره قاعدگی بانوان است.
تاثیر بر روی غدد:
- دمنوش زیره سیاه معرق (عرق آور) است؛ پس در ایجاد لطافت پوستی نیز موثر میباشد.
- ترشح شیر زنان را در دوران شیر دهی زیاد میکند.
تاثیر بر روی دستگاه تنفسی:
- دمنوش زیره سیاه سکسه های نفخی را رفع میکند.
- تنگی نفس را از بین میبرد.
تاثیر بر روی دستگاه حرکتی:
- دمنوش زیره سیاه ، شل کننده عضلات است.
- داروی کمکی در درمان نرمی استخوان کودکان( راشیتیسم) است.
تاثیر بر روی دستگاه گوارش :
- دمنوش زیره سیاه، مقوی معده است.
- اشتها را زیاد میکند
- ضد نفخ است.
- دمنوش زیره سیاه خلط آور است .
- انگل معده و روده را میکشد.
- هضم کننده غذا است و برطرف کننده سو هاضمه میباشد.
- دمنوش زیره سیاه دلپیچه کودکان را رفع میکند و در درمان اسهال موثر است.
خواص دیگر
- دمنوش زیره سیاه ضد قارچ ، ضد کرم و ضد باکتری است .
- ضد حساسیت ( آنتی هیستامین ) است.
- ضد التهاب میباشد
- بهترین افزودنی به برنج میباشد و عوارض مصرف برنج مثل بزرگ شدن و نفخخ شکم را به حداقل میرساند.
موارد منع مصرف و عوارض جانبی
- گرچه عوارض خاصی برای آن ذکر نشده ، اما مصرف آن در دوره بارداری ممنوع میباشد و به دلیل طبیعت گرم آن ، گرم مزاجان در مصرف آن احتیاط کنند.
طبیعت
طبیعت زیره سیاه از نظر طب سنتی ایران خیلی گرم و خشک است.
طرز تهیه
یک قاشق چای خوری زیره سیاه را خرد و آسیاب کنید و به همراه یک لیوان آب جوش در قوری بریزید و به مدت ده دقیقه بر روی شعله غیر مستقیم قرار دهید . سپس آن را با مقدار کمی شکر مخلوط نمایید و میل کنید .
چون اسانس زیره فرار است ، نباید تا قبل از مصرف خورد یا آسیاب کرد. میزان مصرف آن تا سه لیوان در روز مجاز میباشد.
اطلاعیه سایت عطاری
از آن جا که این سایت تحقیقات گسترده ای را پیرامون گیاهان دارویی ، عرقیجات ، ادویه جات و... آغاز کرده خواهشمندیم هر کدام از بازدید کنندگان گرامی ما را با نظرات خویش راهنمایی کنند و همچنین اگر اشکالی در مطلبی از سایت وجود دارد در نظرات همان مطلب به اطلاع ما برسانند تا دیگر بازدید کنندگان به اشتباه از مطلبی نتیجه گیری نفرمایند.